In mijn vrije tijd ben ik webmaster van de website van Pallas’67, een leuke en gezellige atletiekvereniging in Wageningen.

En in die functie heb ik weleens een discussie over de vraag: “moeten wij als vereniging een pagina of een groep op Facebook hebben en dat actief ondersteunen?” Geïnteresseerde Facebookers kunnen dan reageren op de activiteiten van de vereniging. Dat levert extra publiciteit op voor onze vereniging.

Is dat nuttig? Moeten we dat als vereniging doen? Die vraag is naar mijn mening makkelijk te beantwoorden: niet doen!  Het hebben van een Facebook pagina is nadelig voor een vereniging. Er zijn opmerkelijk veel argumenten tegen:

• Bezoekers van die Facebook pagina of groep zullen minder vaak de ‘gewone’ website van onze vereniging bezoeken, want men leest op Facebook ook al over de verenging. Of men zal vanaf de Facebook pagina een link naar één specifiek artikel op onze website aanklikken en alleen dat ene artikel lezen. Voor onze vereniging is het beter dat men onze eigen website echt bezoekt. Dan ziet men bijvoorbeeld ook de oproepen voor vrijwilligers of het aanmeldformulier om lid te worden; heel belangrijk voor onze vereniging!.

• Ook kan men op onze eigen website de advertenties van onze eigen sponsoren zien. Dat is, vanuit ons gezichtspunt, beter dan de advertenties op Facebook. Natuurlijk, de Zuckerbergjes hebben het ook moeilijk en Facebook moet elk kwartaal twee miljard (!) dollar aan reclame inkomsten binnen sleuren, anders gaat de koers omlaag. Maar toch, onze eigen clubkas kan ook wel wat inkomsten gebruiken.
• Minder bezoekers op onze eigen site betekent ook dat er minder verhalen en foto’s van wedstrijden worden geplaatst op onze site. Onze site wordt minder interessant, waardoor er nog minder bezoekers komen. De webmasters zullen ook minder tijd gaan besteden aan de site (want ja, voor wie doe je het nog?). Vernieuwingen op de site blijven uit en de site bevat alleen nog maar saaie informatie. Zo krijg je een spiraal naar beneden.
  Onze vereniging is met 500 leden gewoon te klein om meerdere internet kanalen in stand te houden en van interessante content te voorzien.
• Hoe zorg je ervoor dat alle belangrijke informatie tijdig en correct op Facebook komt? Het is al lastig genoeg om één website echt goed up-to-date te houden.
• En als je een verenigingspagina op Facebook hebt, dan zullen er ook leden komen die een verenigingspagina op LinkedIn en Googleplus willen. Een nog grotere fragmentatie van de doelgroep, met alle nadelen van dien.
• De inhoud en toonzetting van een Facebook pagina wordt gemaakt door de berichten van de bezoekers: leden, oud-leden en niet-leden. Er is geen verschil tussen echte informatie, geruchten en scheldpartijen. Dat kan het imago van onze vereniging beschadigen.
• Een sportvereniging moet zich m.i. niet associëren met een bedrijf dat onzorgvuldig omgaat met de privacy van bezoekers en daarom vaak negatief in het nieuws is. Er zijn vrij veel mensen (dus ook potentiële leden) die echt negatief staan ten opzichte van Facebook.
• In verband met de privacy problemen moet je ook erg terughoudend zijn op Facebook met het publiceren van namen en foto’s, zeker als het om jeugdleden gaat. Foto’s kunnen getagd worden en wie weet wat Facebook er nog meer mee gaat doet. Natuurlijk, de webmaster van een verenigingswebsite kan ook in fout gaan, maar die wordt dan wel corrigeerd door de leden of ouders. Het privacy-beleid van Facebook is moeilijker om bij te sturen.
• Als de Facebook pagina van onze vereniging succesvol is, dan heb je:
  1) een levendige en interessante Facebook pagina, die ongeveer door een derde van onze doelgroep bezocht zou kunnen worden. De rest heeft geen Facebook account of is niet meer actief op Facebook.¹⁾
  2) een ‘dode’ verenigingswebsite waar weinig meer op gebeurt en dus weinig bezoekers krijgt.
  Netto heb je dus minder bezoekers.
• Ook het werven van nieuwe leden gaat moeilijker met een website die weinig uitstraling heeft. “Wat een saaie club, er gebeurt niets!” is dan onbewust de indruk die men krijgt bij een bezoekje aan onze website. Merk op dat het argument “Ja, maar onze Facebook pagina is wel heel interessant”  niet helpt bij twee derde van de potentiële leden (want niet actief op Facebook).
  Kortom, een succesvolle Facebook pagina werkt nadelig voor de vereniging.

• Bestaat Facebook nog over twee jaar? Ook Facebook kan in een negatieve spiraal komen. Als een deel van de bezoekers wegloopt (bv tieners gaan naar Instagram omdat hun ouders nu ook op Facebook zitten, of er treedt gewoon Facebook-moeheid op bij de Facebook veteranen), dan wordt het minder interessant voor de achterblijvers, waardoor die ook weglopen. Facebook verkoopt dan minder advertenties, waardoor de beurskoers instort. Negatief nieuws, waardoor er minder aanwas komt van nieuwe Facebookers en nog meer mensen weggaan.
  En dan kan het snel gaan. Denk maar aan MySpace en Hyves.
• En als Facebook wegzakt, dan zitten wij als vereniging met 1) een ‘dode’ Facebook pagina en 2) een ‘dode’ verengingswebsite.
  We hebben dat eerder meegemaakt. Zo had onze vereniging een bloeiend gastenboek, dat gebruikt werd door leden om berichtjes uit te wisselen. Totdat een lid het beter vond om dat via Hyves te doen. Het gastenboek op de site werd niet meer gebruikt en dus verwijderd. Maar ja, een jaar later kwam Hyves in een negatieve spiraal. Geen gastenboek meer op Hyves en geen gastenboek meer op onze eigen site.

Je kunt het vergelijken met de situatie van een vereniging die ’s woensdags een goed bezochte verenigingsavond heeft in de kantine van het clubhuis. Dit stimuleert het verenigingsgevoel en levert ook nog wat op voor de clubkas.
Nu is er een lid die wekelijks een alternatieve verenigingsavond wil organiseren in een trendy café. Gaat de vereniging daar aan meewerken? Een bordje in de kantine ophangen met een verwijzing naar het trendy café? Zou ik niet doen.

Natuurlijk, als een enthousiast lid van onze vereniging een pagina of groep over onze vereniging wil beginnen op Facebook, Google+, LinkedIn of één van de andere social media, dan kun je dat niet tegenhouden. Maar je moet er in ieder geval niet aan mee merken. Dus bijvoorbeeld geen link op de website en geen verwijzing in het clubblad naar die Facebook pagina.

Ik zou liever zien dat alle tijd en energie die gestopt wordt in het opzetten en up-to-date houden van een Facebook pagina, wordt besteed om onze eigen website nog beter en attractiever te maken. Bijvoorbeeld een plaats inruimen voor reacties van leden en bezoekers (een moderne vorm van het gastenboek dat we met Hyves verloren hebben). Of de site geschikter maken voor bezoekers met smart phones en tablets. Daar hebben we dan blijvend plezier van; voor alle bezoekers.

________

¹⁾ In mijn omgeving (ICT-collega’s, sportverenging) is ongeveer de helft van de mensen actief op Facebook. Dat is natuurlijk ongekend veel. Facebook is heel succesvol. Maar onder tieners neemt het gebruik van Facebook sterk af en ook ouderen zijn veel minder actief op Facebook, hoewel hun aantal wel toeneemt. Dus overall schat ik dat ongeveer één derde van de Nederlanders (boven de 15) echt actief is op Facebook.